علی بامری

جایگاه و حالات معنوى اهل ذکر
و فتحت لهم اءبواب السماء و اءعدت لهم مقاعد الکرامات فى مقعد اطلع الله علیهم فیه ...؛
درهاى آسمان و عالم ملکوت به روى آنان گشوده شده است و آنان از تنگناى خاکدان زمین به سوى نور و ملکوت و فراخناى عالم قدس الهى پرواز مى کنند و به مقام جایگاهى ارزشمند که خدا براى آنان مهیا کرده گام مى سپارند، مقامى که خداوند در آن ، با نظر رحمت و لطف به آنان مى نگرد.
این مقام همان مقام پرهیزگاران در بهشت است :
ان المتقین فى جنات و نهر. فى مقعد صدق ملیک مقتدر؛ ⁽¹³³⁾ در حقیقت ، مردم پرهیزگار در میان باغ ها و نهرها، در قرارگاه راستین ، نزد پادشاهى توانایند .
آرى ، آنان به جهت تلاش و کوشش و سعى بلیغ خود در خودسازى و مداومت در ذکر خدا و رسیدگى به اعمال خویش و ملامت کردن نفس ‍ سرکش خود مهار کردن آن و طلب مغفرت از محضر خداى بخشنده ، به جایگاهى رفیع در عالم آخرت مى رسند.جایگاهى که در دنیا نیز بهره هایى وافر از آن نصیبشان مى گردد و از تماشا و مشاهده آن لذتى وصف ناپذیر مى برند و اشتیاقشان در انس با حضرت حق افزون و افزون تر مى گردد. تلاش گران سنگ آنان خشنودى و رضایت خدا را در پى دارد و منزلت آنان مورد ستایش پروردگار عالم قرار مى گیرد، آنان رایحه لطف و رحمت الهى را استشمام مى کنند و روحشان با خنکاى نسیم رحمت الهى آرامش و تسکین مى یابد و دست به دعا بر مى دارند و از خداوند آمرزش و نزول بیشتر باران رحمتش را مى خواهند:
راستى مؤ منان پاک باخته در آن هنگام که رضایت الهى را درک مى کنند چه احساسى دارند؟ ما که درکمان از محسوسات و مشهودات حسى فراتر نمى رود، چگونه مى توانیم لذت چشیدن رضایت الهى را به تصویر کشیم ؟ پس چاره اى جز این نداریم که براى بیان شعاع بسیار ضعیفى از آن احساس ، به تمثیل و تشبیه روى آوریم .
همگان کمابیش جایگاه و عظمت امام راحل رحمة الله را تا حدودى مى شناسیم . به خصوص کسانى که ایشان را از نزدیک درک کرده اند و سالیانى افتخار شاگردى ایشان را داشته اند با شخصیت ایشان بهتر آشنا هستند. حال با توجه به عظمت و جایگاه امام ، تصور کنید اگر کسى در محل کار خود مشغول کار و انجام وظیفه بود و ناگاه امام را در برابر خود مى دید که لبخند رضایت بر لب دارد، چه لذت و سرورى براى او پدید مى آمد؟ بى شک از شدت شادمانى از خود بى خود مى شد و سر از پا نمى شناخت و قادر نبود عمق احساس و لذتى را که به کامش نشسته بر زبان آورد. و اگر لحظه اى وجود مقدس امام زمان عجل الله فرجه الشریف را با لبخند رضایت آمیزى در کنار خود ببیند چه احساسى خواهد داشت ؟! این در حالى است که امام فقط بنده اى از بندگان خالص خدا است ؛ حال اگر کسى به مقام درک رضایت الهى نایل گردد چه احساسى خواهد داشت ؟! بى تردید درک رضایت الهى چنان لذت و سرورى در بنده پدید مى آورد که اگر پس از سال ها که گرفتار بدترین عذاب ها و شکنجه ها بوده ، این احساس و درک براى او رخ دهد، همه آن عذاب ها و ناراحتى ها را فراموش مى کند و وجودش سراسر شادمانى و سرور مى گردد و ذره اى غم و اندوه در او باقى نمى ماند.
رهائن فاقة الى فضله و اسارى ذلد لغظمته ، جرح طول الاسى قلوبهم ، و طول البکاء عیونهم ...؛
آنان در گروه نیاز به فضل خدا هستند و اسیرانى اند که در برابر عظمت پروردگار احساس خوارى دارند. هنگامى که بر کرده هاى خود مى نگرند. تاءسف مى خورند که چرا کوتاهى کردند و مرتکب مکروهات گردیدند و کمتر به انجام مستحبات پرداختند. این اندوه هاى طولانى دل هایشان را مجروح مى سازد و ریزش پیوسته اشک ، چشمایشان را مجروح مى گرداند.
از بنده اى که یاد و توجه به خدا پرده هاى ظلمت و تاریکى را از برابر دیدگان دلش فرو نشانده و حقایق اصیل هستى را به او نمایانده است جز این هم انتظار نمى رود. او هنگامى که کوتاهى هاى خود را مى بیند و به حقارت و خردى خویش در برابر عظمت بى پایان الهى واقف مى گردد، باید هم از خود بى خود شود و به ملامت و سرزنش نفس خود بپردازد و پیوسته هم نشین غم و اندوه و گریه گردد. اگر ما بر کردار خود تاءسف نمى خوریم و در جفاى به خویش و حرمان از رحمت و لطف الهى و عنایات او، اندوه و غم به دل راه نمى دهیم و سعى نمى کنیم که با این باران گریه ، دل و وجود خود را از ناخالصى ها و پلشتى ها پاک سازیم ، باید در پى معالجه نفس بیمار خود باشیم ، سیره پیامبر اسلام صلى الله علیه و آله و اولیاى خدا این بوده که پیوسته در فراق یار مى گریستند و اندوه غمى طولانى در دل داشتند و در پیشگاه خداوند پیشانى خضوع بر زمین مى ساییدند:
ان الذین اءوتوا العلم من قبله اذا یتلى علیهم یخرون للاءذقان سجدا. و یقولون سبحان ربنا ان کان وعد ربنا لمفعولا، و یخرون للاءذقان یبکون و یزیدهم خشوعا؛ ⁽¹³⁴⁾
کسانى که پیش از (نزول ) آن (قرآن ) به آنها دانش داده شده ، چون (این آیات ) بر آنان خوانده مى شود، سجده کنان به خاک مى افتند و مى گویند:
منزه است پروردگار ما، که وعده پروردگار ما قطعا انجام نشدنى است و آنها بر روى زمین مى افتند و مى گریند و (تلاوت این آیات همواره ) بر خشوعشان مى فزاید.
لکل باب رغبة الى الله منهم ید قارعة ، یساءلون من لاتضیق لدیه المنادح و لا یخیب علیه الراغبون ...؛
دست آنان همواره به سوى درهاى رحمت خدا دراز است و از کسى درخواست مدد و یارى دارند که هیچ گاه درهاى لطفش به روى بندگان بسته نیست . به کسى که از او درخواست کند، فزون تر از آنچه مى خواهد مى دهد و بخشش او را کاسى نیست و هرگز درخواست کنندگان از او نا امید نمى گیرند.
پس اکنون اگر خیر و صلاح خود را مى خواهى ، شایسته است حساب خویشتن را برسى و بنگرى به لغزش ها و کوتاهى هایى که از تو سرزده و در صدد جبران آنها برآیى و با استغفار و توبه از ساحت رحمت الهى درخواست بخشش کنى . حساب رسى اعمال دیگران را فروگذار که هم نفع و فایده اى براى تو ندارد و هم این که آنان کسى را دارند که به رفتار و اعمالشان رسیدگى کند.